SORU: Hicr Suresi 28-31, Enbiya Suresi 91 ve Sâd Suresi 72. Ayetlerde “ruhundan üflenmesi” Allah’ın insanlara can vermesi mi yoksa vahyin insanlara ulaştırılması mı? İkinci ihtimal akla daha yakın geliyor. Ne dersiniz?
CEVAP: Güzel bir yaklaşım. Ruh kelimesi Kur’an’da birkaç anlamda kullanılmaktadır. 1-Cebrail, 2-Kur’an ve Kur’an ayetleri, 3- Vahiy 4- İnsana verilen canlılık, hayat için ruh tabiri kullanılmaktadır. Enbiya 21/91. Ayette bahsedilen ruhu vahiy anlamına almak mümkün iken; Sad 38/72. Ayetini ise Âdem’e verilen canlılık, hayat anlamına almamız daha uygun düşmektedir. Bu ihtimal Meryem Validemizden meydana getirilmiş olan İsa (as) içinde düşünülebilir. Hicr 15/28. Ayetten 33. Ayete kadar yine aynı konuyla ilgilidir.
“Irzını iffetle korumuş olanı (Meryem’i de an.) Biz ona ruhumuzdan üfledik; onu ve oğlunu cümle âlem için bir ibret/ ayet kıldık.” (Enbiya 21/91) Burada üflenen şey vahiy anlamına alındığı gibi; Meryem validemizden doğacak olan İsa (as) anlamına da alına bilir
“Hani Rabbin meleklere demişti ki: Ben, çamurdan bir insan yaratacağım. Onu tamamlayıp, içine de ruhumdan üfürdüğüm zaman, derhal ona secdeye kapanın! Bütün melekler topluca secde ettiler. Yalnız İblis, büyüklük tasladı ve kâfirlerden oldu.” (Sad 38/71-74) Bu ayette kastedilen ruh insana verilen canlılık, hayat anlamındadır.
Bununla birlikte eğer Bakara suresinin 31. Ayetindeki “Ve Âdem’e isimlerin hepsini öğretti, sonra onları meleklere gösterip: «Haydi davanızda sadıksanız bana şunları isimleriyle haber verin dedi. “ ayetini Âdeme verilmiş bir vahiy olarak alırsanız bu yaklaşım doğru olur. Fakat Âdem (as) yaşayacağı dinin esaslarını vahiyle aldı anlamındaki vahyi kastediyorsanız bunun daha sonraları gerçekleştiği Bakara suresinin 37.ayetinde bahsedilmektedir. Bu ise, bulundukları cennetten çıkarıldıktan sonraya rastlamaktadır. Bu serüven şöyle gerçekleşiyor:
“Ey Âdem! Eşin ve sen cennette kal, orada olandan istediğiniz yerde bol bol yiyin, yalnız su ağaca yaklaşmayın; yoksa zalimlerden olursunuz dedik.
Şeytan onların ayaklarını kaydırıp haddi tecavüz ettirdi ve içinde bulundukları (cennetten) onları çıkardı. Bunun üzerine: Bir kısmınız diğerine düşman olarak ininiz, sizin için yeryüzünde barınak ve belli bir zamana dek yaşamak vardır, dedik.
Bu durum devam ederken Âdem, Rabbinden bir takım kelimeler aldı ve derhal tevbe etti. Çünkü Allah tevbeleri kabul eden ve merhameti bol olandır.” (Bakara 2/35-37)
